تأثیر برنامه‌ی توانمندسازی والدین بر عقاید آنان در مورد نقش والدینی، رفتارها و ویژگی‌های نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت‌های ویژه نارس بستری در بخش مراقبت‌های ویژه

  تأثیر برنامه‌ی توانمندسازی والدین بر عقاید آنان در مورد نقش والدینی، رفتارها و ویژگی‌های نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت‌های ویژه     محبوبه خواجه [1] ٭ ، رقیه کریمی [2] ، اکرم السادات سادات حسینی [3]     تاریخ دریافت 25/01/1392 تاریخ پذیرش 30/03/1392     چکیده   پیش زمینه و هدف: حدود 10 درصد از نوزادان نارس به دنیا می‌آیند و بستری شدن آن‌ها امری اجتناب ناپذیر است. این مسئله می‌تواند منبع قابل توجهی از استرس برای والدین باشد. به علاوه والدین دانش و آگاهی کافی در مورد نوزاد نارس و نقش والدینی خود در بخش مراقبت‌های ویژه را ندارند. این مشکلات می‌تواند منجر به اختلال در مهارت‌های تعاملی بین والدین و نوزادان آنان شود. پرستاران افرادی هستند که می‌توانند با ارائه‌ی مراقبت‌های خانواده محور از این مشکلات پیشگیری نمایند. هدف ما از این مطالعه تعیین تأثیر برنامه‌ی توانمندسازی والدین نوزادان نارس به عنوان مداخله‌ای خانواده محور بر عقاید آنان در مورد نوزاد نارس و نقش والدینی خود در بخش مراقبت‌های ویژه بود.   مواد و روش‌ها: این مطالعه، طرحی نیمه تجربی، از نوع فقط پس آزمون با گروه کنترل بود که در مورد 65 خانواده دارای نوزاد نارس در سال 1389 و در بخش‌های مراقبت ویژه و نوزادان پرخطر در دو بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران اجرا شد. نمونه‌گیری پژوهش، به صورت در دسترس انجام شد و والدینی که سن بالای 18 سال و سواد در حد راهنمایی و بالاتر داشتند و نوزادان آن‌ها در همان بیمارستان و در سن حاملگی کمتر از 37 هفته به دنیا آمده بودند، وارد مطالعه شدند. والدین گروه تجربه، اطلاعاتی راجع به فعالیت‌های رفتاری و ظاهر و ویژگی‌های نوزادان نارس و چگونگی ایفای بهتر نقش والدینی در شرایط بستری نوزادشان در بخش مراقبت‌های ویژه و پس از ترخیص را از طریق آموزش شفاهی چهره به چهره در بخش، مواد کتبی شامل کتابچه‌ی راهنما و فایل صوتی موجود در لوح فشرده یا به شکل بلوتوث به موبایل، دریافت نمودند. جهت اندازه‌گیری عقاید والدین از پرسشنامه‌ی استاندارد عقاید والدین در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان استفاده شد.   یافته‌ها: عقاید مادران در مورد نقش والدینی خود و ویژگی‌ها و رفتارهایی که از نوزادشان در زمان بستری انتظار داشتند، در گروه برنامه توانمندسازی والدین (09/5 ± 27/23 M : )، در مقایسه با عقاید مادران گروه کنترل (99/4 ± 23/19 M : )، بالاتر بود (001/0 p < )؛ عقاید پدران در مورد نقش والدینی خود و ویژگی‌ها و رفتارهایی که از نوزادشان در زمان بستری انتظار داشتند، در گروه برنامه توانمندسازی والدین (34/4 ± 24 M : )، در مقایسه با عقاید پدران گروه کنترل (66/4 ± 2/17 M : )، بالاتر بود (001/0 p < ) .   بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه‌ی توانمندسازی والدین می‌تواند مراقبت خانواده محور مناسبی باشد که عقاید آن‌ها در مورد نقش والدینی خود و ویژگی‌ها و رفتارهایی که از نوزادشان در زمان بستری در بخش مراقبت‌های ویژه انتظار دارند را بهبود بخشد.   کلید واژه‌ها : پرستاری خانواده محور، نوزاد نارس، والدین، بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره ششم، پی در پی 47، شهریور 1392، ص 427-419     آدرس مکاتبه: شاهرود، میدان هفت تیر، دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود تلفن: 02733395054   Email: [email protected]   شایان ذکر است این پژوهش با کد IRCT138904234372N1 به عنوان طرح مصوب در مرکز کارآزمایی بالینی ایران ثبت شده است.   [1] مربی، کارشناس ارشد پرستاری کودکان، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود (نویسنده مسئول)   [2] مربی، کارشناس ارشد پرستاری کودکان، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران   [3] مربی، کارشناس ارشد پرستاری کودکان، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران